Chế hoà khí có nhiệm vụ hóa sương nhiên liệu và pha trộn với không khí tạo thành hòa khí có tỷ lệ hoà trộn chính xác. Lượng hoà khí cần được tạo ra sao cho phù hợp với từng chế độ vận hành của động cơ.
Nguyên lý hoạt động của chế hoà khí
Trong kỳ nạp, piston di chuyển xuống và tạo lực hút không khí vào xy-lanh. Khi đi qua họng thắt (ống venturi, Hình dưới) của bộ chế hòa khí, tốc độ của dòng không khí được tăng lên do tiết diện họng thắt nhỏ hơn tiết diện của ngõ vào. Vị trí có tiết diện nhỏ nhất của họng thắt cũng là nơi dòng không khí đạt vận tốc cao nhất và tạo ra áp suất chân không lớn nhất (lực hút), vì thế, đầu ra của ống nhiên liệu được đặt tại đây. Nhiên liệu được dòng không khí cuốn theo, hóa sương và trộn với nhau trong khu vực buồng trộn. Để tăng khả năng hóa sương nhiên liệu, không khí được dẫn qua vòi phun không khí vào phía dưới bề mặt nhiên liệu để tạo ra một hỗn hợp bọt không khí và nhiên liệu (tiền hòa khí). Lượng hỗn hợp không khí và nhiên liệu được điều khiển bởi van bướm ga (điều khiển số lượng – quantitative) và nhờ đó thay đổi được công suất và tốc độ quay động cơ.
Các loại chế hoà khí
Tùy theo sự sắp đặt ống dẫn khí nạp ở động cơ và hướng của dòng hút trong bộ chế hòa khí, người ta phân biệt ra: các bộ chế hoà khí có dòng chảy thẳng đứng, dòng chảy ngang và dòng chảy nghiêng.
Bộ chế hoà khí có dòng chảy thẳng đứng thường được sử dụng vì hỗn hợp nhiên liệu và không khí rơi theo hướng của trọng lực vào xy-lanh. Chúng được gắn bên trên đầu xy-lanh.
Bộ hoà khí có dòng chảy ngang và dòng chảy nghiêng cho phép thiết kế đường dẫn khí nạp rất ngắn. Chúng cũng được sử dụng khi độ cao lắp đặt thấp và được gắn ở phía dưới của đầu xy-lanh.
Tùy theo số lượng và chức năng của các lỗ buồng trộn mà người ta phân biệt:
- Bộ chế hoà khí đơn và bộ chế hoà khí 2 cấp (bộ chế hòa khí hai cấp được mở tuần tự từng cấp) cho một ống dẫn khí nạp
- Bộ chế hoà khí hai cấp kép
- Bộ chế hoà khí kép (bộ hoà khí đôi)
- Bộ chế hoà khí đa phần: được dùng cho các ống dẫn khí riêng biệt
- Bộ chế hoà khí đồng áp: hoạt động với áp suất chân không hầu như cố định, trong khi tiết diện của phễu không khí thay đổi
- Bộ chế hoà khí con trượt: được dùng cho xe hai bánh có động cơ
